2021-ci ilin yanvar-may aylarında Şahdəniz yatağından qaz hasilatı 8,4 milyard kubmetr təşkil edib. Bu barədə “İnterfaks-Azərbaycan”a Energetika Nazirliyindən məlumat verilib.
“Cari ilin yanvar-may ayında ölkədə 17 milyard kubmetr qaz hasil edilib. Qazın 5,4 milyard kubetri AÇG-dən (dəişiklik yoxdur), 8,4 milyard kub metri “Şahdəniz”dən (artım 5%), 3,2 milyard kubmetri SOCAR-dan hasil olunub (artım 6,7%)”, - nazirlikdən bildiriblər.
Məlumata əsasən, hesabat dövründə xaricə qaz satışıtəxminən 7,4milyard kubmetr təşkil edib ki, bu da ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə təqribən 32% çoxdur. Cari ilin yanvar-may ayında Türkiyəyətəqribən 4,2milyard kubmetr (azalma 32%), Avropaya təqribəntəqribən 2,1 milyardkubmetr, Gürcüstana isə1,1 milyardkubmetr qaz ixrac edilib. Bu dövrdə BTC boru kəməri sisteminə43,2milyon kubmetr qaz verilib.
Yataqlar istismara veriləndən cari ilin 1 iyun tarixinədək “Azəri-Çıraq-Günəşli”dən 182 milyard kubmetr, “Şahdəniz”dən isə 143 milyard kubmetrdən çoxqaz hasil edilib. Bu dövrdə “Şahdəniz” yatağından hasil edilən qazıntəxminən 97 milyard kubmetrdən çoxuixraca nəql edilib.
AÇG blokundan neft və səmt qazının hasilatına 1997-ci ilin noyabr ayından başlanılıb.
“Azəri”, “Çıraq” yataqlarının və “Günəşli” yatağının dərinsulu hissəsinin işlənməsi haqqında müqavilə 1994-cü il sentyabrın 20-də imzalanıb və elə həmin ilin dekabrın 12-də qüvvəyə minib. Müqavilənin müddəti 2024-cü ildə başa çatmalı olsa da, 2017-ci il sentyabrın 14-də Bakıda AÇG blokunun 2050-ci ilədək işlənməsi haqqında yeni müqavilə imzalanıb.
Yeni müqaviləyə əsasən layihənin operatoru olan BP şirkəti (Britaniya) 30,37%, SOCAR 25%, MOL (Macarıstan) 9,57%, “ExxonMobil” (Amerika) 6,79%, ONGC (Hindistan) 2,31%, “Inpex Corp.” (Yaponiya) 9,31%, ITOCHU Oil (Yaponiya) 3,65%, “Equinor” (Norveç) 7,27%, TPAO (Türkiyə) 5,73% paya malikdir.
“Şahdəniz” yatağının işlənməsi haqqında müqavilə 1996-cı il iyunun 4-də Bakıda imzalanıb və elə həmin il oktyabrın 17-də Milli Məclisdə ratifikasiya edilib. “Şahdəniz” layihəsinin iştirakçıları BP (operator – 28,8%), “Petronas” (15,5%), SOCAR (16,7%), LUKOIL (10%), NICO (10%) və TPAO (19%) şirkətləridir.
“Şahdəniz” yatağından qaz hasilatına 2006-cı ilin dekabr ayında başlanılıb.**
N.Abbasova