2021-ci ilin yanvar-noyabr aylarında Azərbaycandan qaz ixracı 16,9 milyard kubmetrə yaxın təşkil edib, bu da ötən ilin analoji dövrü ilə müqayisədə 39,8% azdır. Bu barədə “İnterfaks-Azərbaycan”a Energetika Nazirliyindən məlumat verilib.
Məlumata görə, hesabat dövründə Türkiyəyə 7,7 milyard kubmetr, Avropaya təqribən 7,3 milyard kubmetr, Gürcüstana isə 1,8 milyard kubmetr, BTC boru kəməri sisteminə 92 milyon kubmetr qaz verilib. Yanvar-noyabr aylarında Türkiyəyə TANAP-la 5,1 milyard kubmetrdən çox qaz nəql olunub.
“Cari ilin yanvar-noyabr aylarında ölkədə 39,7 milyard kubmetr təbii qaz hasil edilib, bu da ötən ilin analoji dövrünün gösytəricisindən 17,8% çoxdur. Həmçinin, qazın 12,1 milyard kubmetri AÇG-dən, 20,4 milyard kubmetri “Şahdəniz”dən, 7,2 milyard kubmetri SOCAR üzrə hasil olunub”, - nazirlikdən bildiriblər.
Məlumat verilir ki, yataqlar istismara veriləndən cari ilin 1 dekabr tarixinədək “Azəri-Çıraq-Günəşli”dən 188,7 milyard kub metrdən çox, “Şahdəniz”dən isə 155,3 milyard kub metrdən çox qaz hasil edilib. Bu dövrdə “Şahdəniz” yatağından hasil edilən qazın təxminən 106,2 milyard kub metrə yaxın həcmi ixraca nəql edilib.
AÇG blokundan neft və səmt qazının hasilatına 1997-ci ilin noyabr ayından başlanılıb.
“Azəri”, “Çıraq” yataqlarının və “Günəşli” yatağının dərinsulu hissəsinin işlənməsi haqqında müqavilə 1994-cü il sentyabrın 20-də imzalanıb və elə həmin ilin dekabrın 12-də qüvvəyə minib.
Müqavilənin müddəti 2024-cü ildə başa çatmalı olsa da, 2017-ci il sentyabrın 14-də Bakıda AÇG blokunun 2050-ci ilədək işlənməsi haqqında yeni müqavilə imzalanıb.
Yeni müqavilə üzrə BP (Britaniya - layihənin operatoru) 30,37%, SOCAR 25%, “MOL” (Macarıstan) 9,57%, “ExxonMobil” (Amerika) 6,79%, ONGC (Hindistan) 2,31%, “Inpex Corp.” (Yaponiya) 9,31%, “ITOCHU Oil” (Yaponiya) 3,65%, “Equinor” (Norveç) 7,27%, TPAO (Türkiyə) 5,73% pay sahibidir.
Yeni saziş çərçivəsində 2017-2049-cu illərdə sərmayə qoyuluşu $43 milyard məbləğində qiymətləndirilir və 500 milyon tondan çox neft hasil olunacağı nəzərdə tutulur.
“Şahdəniz” yatağının işlənməsi haqqında müqavilə 1996-cı il iyunun 4-də Bakıda imzalanıb və elə həmin il oktyabrın 17-də Milli Məclisdə ratifikasiya edilib. “Şahdəniz” layihəsinin iştirakçıları BP (operator – 28,8%), “Petronas” (15,5%), SOCAR (16,7%), LUKOIL (10%), NICO (10%) və TPAO (19%) şirkətləridir. Həmçinin “Petronas” layihədə payının satışına dair razılığa gəlib. Payı LUKOİL (9,9%), SOCAR (4,35%) və BP (1,16%) alacaq. Əqdin 2022-ci il yanvarın sonunadək bağlanması planlaşdırılır.**