2018-2019-cu illərdə “Şahdəniz” yatağından Azərbaycan qazının TANAP kəməri ilə Türkiyəyə tədarükünün ümumi həcmi 2 mlrd. kubmetri keçib. Bunu SOCAR şirkətinin (ARDNŞ) birinci vitse-prezidenti Xoşbəxt Yusifzadə deyib.

“TANAP-ın istifadəyə verildiyi 2018-ci ilin iyun ayından indiyədək bütün dövr ərzində bu qaz kəməri ilə Türkiyəyə 2 mlrd. kubmetrdən artıq qaz ixrac olunub”, - Yusifzadə rəsmi mətbuatda dərc olunan məqaləsində bildirir.

O, həmçinin xatırladıb ki, 2019-cu il iyulun 1-dən etibarən TANAP Azərbaycan qazının Türkiyədən tranzit yolu ilə keçməklə Avropaya tədarükə tam hazırdır.

“Demək olar ki, TAP-ın tikintisi artıq başa çatmaq üzrədir, bu da Azərbaycan qazının Yunanıstan, Albaniya və İtaliyaya tədarükünə imkan verəcək”, - Yusifzadə qeyd edib.

Xəbər verildiyi kimi, 2018-ci ildə TANAP qaz kəməri ilə 916,4 mln. kubmetr qaz nəql olunub.

Öncə “SOCAR Turkiye Enerji” şirkətinin (SOCAR-ın törəməsi, ARDNŞ) baş direktoru Zaur Qəhrəmanova istinadən məlumat verilib ki, cari il TANAP ilə 3 mlrd. kubmetr həcmində Azərbaycan qazının tədarükü nəzərdə tutulur. 2020-ci ildən etibarən TANAP ilə Azərbaycan qazının illik tədarük həcmi 6 mlrd. kubmetr təşkil edəcək.

SOCAR-ın proqnozlarına görə, TANAP qaz kəməri Türkiyənin qaza olan tələbatının 12%-ni təmin edəcək.

Xəbər verildiyi kimi, TANAP-ın birinci fazası (Gürcüstan-Türkiyə sərhədindən Əskişəhərədək) 2018-ci il iyunun 12-də işə salınıb. Türkiyəyə ilk kommersiya qazının tədarükünə ötən il iyunun 30-dan başlanılıb. 2019-cu il aprelin 14-də Trans-Anadolu qaz kəmərinin (TANAP) tikintisi layihəsi üzrə konsorsium boru kəmərinin Əskişəhərdən Yunanıstan sərhədinədək (Əskişəhər-İpsala) olan hissəsinə qazın verilməsinə başlayıb. İyunun 15-də “Şahdəniz” yatağından Azərbaycan qazı TANAP ilə Türkiyə-Yunanıstan sərhədinə çatıb. TANAP vasitəsilə Avropaya kommersiya məqsədli qaz nəqlinin TAP-ın istismara verilməsi üzrə işlər tamamlanandan sonra 2020-ci ilin ortalarında başlaması gözlənilir.

Ümumi uzunluğu 1,85 min kilometr olan TANAP qaz kəməri “Mərhələ-2” çərçivəsində “Şahdəniz” yatağından hasil edilən Azərbaycan qazının Gürcüstan-Türkiyə sərhədindən Türkiyənin qərb sərhədlərinə qədər nəqli üçün nəzərdə tutulub.

Qaz kəmərinin ötürmə qabiliyyəti ən azı 16 mlrd. kubmetr təşkil edəcək. Bu həcmin 10 mlrd. kubmetri Avropaya, 6 mlrd. kubmetri Türkiyənin qərb regionlarına nəql olunacaq. Layihənin dəyəri $7 mlrd.-dır.

TANAP layihəsinin səhmdarları SOCAR (51%), “SOCAR Turkiye Enerji” (7%), BOTAS (30%) və BP şirkətləridir (12%).

TAP-ın ümumi uzunluğu 878 km təşkil edir, bunun 550 km-i Yunanıstanın şimal hissəsindən, 215 km-i Albaniyadan, 105 km-i Adriatik dənizindən, 8 km-i isə İtaliya ərazisindən keçəcək. TAP-ın səhmdarları: BP (20%), SOCAR (20%), Snam (20%), Fluxys (19%), Enagas (16%) və Axpo (5%).

TAP layihəsi “Mərhələ-2” çərçivəsində “Şahdəniz” yatağından təbii qazın Yunanıstan və Albaniyadan Qərbi Avropaya nəqlini nəzərdə tutur. Tədarük həcmi illik 10 mlrd. kubmetr təşkil edəcək. **

N.Abbasova