2023-cü ildə bir barel neftin orta qiyməti $80 səviyyəsində olacağı halda Azərbaycan Dövlət Neft Fondunun (ARDNF) aktivləri $53,1 milyard təşkil edə bilər.

2022-ci ilin yekunları üzrə ARDNF-nin aktivləri təxminən $49 milyard təşkil edib. Beləliklə, 2023-cü ildə Fondun aktivlərinin artımı 8,4% təşkil edə bilər.

30 iyun 2023-cü il tarixinə ARDNF-nin aktivləri planlaşdırılan xərclərin az maliyyələşdirilməsi fonunda $54 milyard 915,1 milyon səviyyəsində qiymətləndirilir.

Maliyyə Nazirliyinin “İnterfaks-Azərbaycan”ın əldə etdiyi materiallarına əsasən, neftin müxtəlif qiymətləri halında ARDNF-nin aktivlərinin dəyişməsi ilə bağlı bir neçə ssenari hazırlanıb.

Xüsusilə, baza variantı halında, cari il ərzində bir barel neftin orta qiyməti $60 olacağı zaman, cari il ərzində ARDNF-nin aktivləri (planlaşdırılan xərclərin 100%lik maliyyələşdirilməsi şərti ilə) 2024-cü ilə qədər $51,7 milyarda çatacaq (2022-ci ilin sonuna olan göstərici ilə müqayisədə artım 5,5% - İF).

Cari il ərzində bir barel neftin orta qiyməti $70 halında 2024-cü ilədək ARDNF-nin aktivləri $52,4 milyarda çatacaq (2022-ci ilin sonuna olan göstərici ilə müqayisədə artım 6,9% - İF).

Həmçinin, Maliyyə Nazirliyinin materiallarında neftin qiymətinin azalması halında variantlar da yer alıb. Xüsusilə, cari il ərzində bir barel neftin orta qiyməti $50 halında 2024-cü ilədək ARDNF-nin aktivləri $50,3 milyarda çatacaq (2022-ci ilin sonuna olan göstərici ilə müqayisədə artım 2,6% - İF).

Eyni zamanda, Maliyyə Nazirliyi qeyd edir ki, beynəlxalq təsisatların proqnozlarına görə, 2023-cü ildə bir barel Brent markalı neftin orta qiyməti $75-dən aşağı olmayacaq, baxmayaraq ki, Azərbaycan hökuməti dövlət büdcəsində neftin orta qiymətini $75 səviyyəsində hesablayıb.

Maliyyə Nazirliyinin proqnozlarına əsasən, 2023-cü ildə bir barel neftin orta qiyməti $60 halında ARDNF-nin gəlirləri 16,3 milyard manat təşkil edəcək. Cari ildə bir barel neftin orta qiyməti $70 halında ARDNF-nin gəlirləri 17,5 milyard manat, $80 halında – 18,7 milyard manat təşkil edə bilər.

Cari il ərzində bir barel neftin orta qiyməti $50-dək ucuzlaşması halında ARDNF-nin gəlirləri 15,1 milyard manat təşkil edəcək, əgər neftin orta qiyməti $40-dək ucuzlaşarsa, o zaman cari il ARDNF-nin gəlirləri 13,9 milyard manat təşkil edəcək.

Минфин также указал, что рост/падение цен на нефть в среднем на $10 за баррель, приводит к увеличению/снижению доходов сводного бюджета Азербайджана в среднем на 1,3-1,4 млрд манатов в год.

O cümlədən, Maliyyə Nazirliyi qeyd edib ki, bir barel neftin orta qiymətinin $10 ucuzlaşması və ya bahalaşması Azərbaycanın icmal büdcəsinin gəlirlərinin illik orta hesabla 1,3-1,4 milyard manat azalmasına və ya artımına gətirir.

1999-cu ildə yaradılmış ARDNF-də neft müqavilələrinin reallaşmasından, əsasən dövlətin mənfəət neftinin satışından, ölkə ərazisində neft və qaz nəqlinə görə tranzit tariflərindən, dövlət əmlakının icarəsindən və digər mənbələrdən daxil olan gəlirlər toplanır.**

A.Əzizov